Kemik Sintigrafisi Nedir, Nasıl Çekilir, Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kemik sintigrafisi çekim işlemlerinde hastaların bol düzeyde su içmesi gerekir. Bol düzeyde su içmek daha net ve daha kaliteli görüntüler elde etmeyi sağlar.

Kemik Sintigrafisi Nedir?

Kemik sintigrafisi sıklıkla kanser olan hastalarda kanserin kemiğe ne kadar yayıldığını araştırmak için çekilir. Ayrıca kemikte oluşan enfeksiyonların, farklı olan yöntemler ile tanısı güç olan yaralanmaların ve kınkın tespitinde, cerrahi şekilde yerleştirilmiş olan kemikler greftinin canlılıklarının değerlendirilmesinde de kullanılmaktadır.

Kemikler için sintigarafi uygulaması kamera sistemi ile çekilir.  Yapılacak olan kemik sintigrafi uygulamasında açlık gerekmez. Kanseri araştırmak adına da kullanılan kemik sintigrafisinde uygulanacak olan süreç doktor tarafından hastaya detaylı şekilde anlatılır. Yapılacak olan uygulamadan genelde kol damarlarından enjeksiyon işlemi yapılır.

Kemik sintigrafisi çekimi nedenine bağlı olaraktan enjeksiyon işlemleri çekimi yapılacak olan kamera altında da yapılabilir. Sonrasında ilgili olan bölgeden kısa zamanlı görüntüler alınmaya başlar. Belirlenmiş olan saate bağlı olarak hastanın vücudu tüm olarak görüntülenir. Kemik sintigarfisi işlemlerinde işaretli olan alanların ve diğer alanların detaylı şekilde çekilebilmesi için hastadan çekim öncesinde bol düzeyde su içmesi istenir.  Alınan su hastanın sık şekilde tuvalete gitmesine etki eder. Çekim esnasında hastaya verilecek olan ilacın kemik yüzeyinde birikmesi için çekim ile yapılacak enjeksiyon arasında 2 ila 4 saat geçmesi gerekir.

Doktorun isteğine göre ve gerekli olan hallerde enjeksiyon işleminden 24 saat sonrasında görüntüleme yapılır. Kemik sintigrafisi sonucu tümörün kanlanma amacı, tümörün yayılmasının değerlendirilmesi, oluşan metastazların tespit edilmesi, tedavi gösterilen yanıt gibi detaylar ortaya çıkar. Kemik sintigrafi çekilmeden önce hastaya belli başlı test uygulamaları yapılır. Bu testler ile prostat durumu, lökosit miktarı, oluşabilecek olan yan etkileri, alerjik reaksiyonlar, radyasyon sonrası oluşacak olan yan etkilerin sonuçları ortaya çıkar.

Kemik Sintigrafisi Çekimi

Kemik sintigrafisi çekim işlemlerinde hastanın kemiğinde tutulma özelliği gösterecek olan radyoaktif bir ajan damar yolu ile vücuduna enjekte edilir. Enjeksiyonu yapmadan ağrılara ve acıya neden olmaması adına lokal şekilde sürülebilen anestezi bir kremden yardım alınır.

Verilecek olan radyoaktif ajan hastanın iskelet sistemine tutulduğunda çekin başlar. Bu tutulumun oluşabilmesi için 3 saat beklemek gerekebilir. Çeken kişi bu tutulumunun kontrolünü sağlayacaktır. Özel ve farklı bir çekim işlemi yapılmadığında uygulama yaklaşık olarak 20 ila 40 dakika aralığında sürer. Sintigrafiye girecek olan hastaların yanlarında gerekli olan tüm laboratuvar incelemelerini, video ile hazırlanmış olan çekimlerini, epikriz tarzındaki hasta bilgilerini götürmeleri gerekir. Özellikle çocuk hastaların bu test ile alakalı olarak öncesinde bilgilendirilmesi gerekir.

Çekim esnasında baba ile anneleri çocukların yanında olabileceklerdir. Çocuklarda ne için test yapılacağı, nerede yapılacağı, kaç dakika içinde testten çıkar, ne kadar bekler ve diğer zamanlar ile alakalı korkutmadan bilgi verilmesi doğru olacaktır. Ayrıca sevdikleri bir adet oyuncağı yanında götürmeleri çocukların test zaman kısmını çabuk atlatmalarına yardımcı olur.

Kemik Sintigrafisi için randevu ve hazırlığı

Kemik sintigrafisi için ön hazırlık yapılması gerekmez. Yapılacak olan testlerin çoğunluğu tok karnına yapılır. Bazı tetkiklerde kullanılacak olan ilaçların zararlı olup olmadığı, alerji yapıp yapmadığı konusunda doktorlar ek testler isteyebilmektedir. Kemik sintigrafisi çekim işlemi yapılmadan önce kullanılan ilaçların doktora belirtilmesi gerekir. Bu ilaçların bazıları çekim öncesinde içilmemesi gerekebilir. Bunun için hastanın vücut anlamında ve kişisel anlamda bilgilerini doktora detaylı şekilde söylemesi gerekir. Kemik sintigrafisi çekiminde dikkat edilmesi gereken önemli bilgiler bulunur. Bu bilgiler;

• Emzirme yapan annelere sintigrafi çekimi yapılabilmektedir ama emzirmeye geçmek için kaç gün beklemesi gerektiği doktor tarafından belirtilir. Ayrıca kaç günde normal döneme dönüleceğine dikkat edilmelidir.
• Sintigrafi çekiminde verilecek olan ilaçlar damar yolu ile verilir ve ilaçların çoğunluğu alerjik reaksiyona sebep olmaz. İlaçların verilmesi esnasında yanma ve sızlama gibi sorunlar oluşmaz.
• Radyoaktif maddenin verilmesinden sonra hastaya yapılacak olan tetkikin türüne göre bekleme süresi oluşur. Bekleme süresi ilacın organlara tutulumunun sağlanması içindir. Bekleme süresinin kısaltılması kesinlikle mümkün değildir. Çekim süresi için 5 ila 60 dakika arasında beklenebilir.
• Kemik sintigrafi ve diğer çekim türlerinden kaynaklı oluşabilecek olan uygulamanın zararları konusunda doktor bilgilendirme yapar.
• Yapılacak olan çekim işleminden sonra yan gelip yatma yapılmayabilir. Günlük aktivitelere hemen dönülebilir.
• Çekim yapılacak olan cihazlar kapalı olmadığı için kapalı alan korkusu olan kişiler için oldukça idealdir.
• Kemik sintigrafisi ve diğer sintigrafiler çocuklarda içinde uygulanabilir. Çocuklarda yapılacak olan uygulamada yaş ve kilo dikkate alınarak doz ayarlaması yapılır. Uygulama yapılacak olan doz kesimlikle çocuklara zarar vermeyecektir. Bazı çekimlerde çocuklanın uyutulması gerekebilir.
• Kemik sintigrafisi ücretleri konusunda çok para harcamamak adına kesinlikle detaylı araştırma yapılmalıdır.

Kemik Sintigrafisi İçin Dikkat Edilecek Olan Detayları

• Özellikle bayan olan hastaların hamilelik şüphesi bulunuyorsa mutlaka doktorlarına ve çekim yapan kişiye bu detayı bildirmeleri gerekmektedir. Bebeği olan ve emzirme işlemi yapan hastalarında bu detayı bildirmesi gerekmektedir.
• Çekim için beklenen süre zarfında atıştırmalık yiyecekler tüketebilirsiniz.
• Çekim için mutlaka bol düzeyde sıvı alımı yapılması gerekir. Bu görüntünün kalitesini yükseltecektir.
• Vücuda alınacak olan radyoaktif madde yine vücuttan kolay bir şekilde atılır. Bunun içinde herhangi bir yan etki oluşturmaz. Halsizlik ya da uyku oluşturmadığı için gün içi aktivitelere kolay şekilde dönülebilir.
• Çekim işleminden sonra belli bir süre çocuklar ile bebekler ile ve hamileler ile temas etmekten kaçınmak gerekir. Çekim sırasında çocuk ya da hamile olmamak kaydıyla bir kişi refakat edebilir.
• Kemik sintigrafisi çekim işlemlerinden sonra işinize hemen gidebilir ya da evinize hemen dönebilirsiniz. Normal yaşamınızda olduğu gibi yiyip içebilir, arabanızı kullanabilir ve doktor kontrolünde diğer ilaçlarınızı almaya başlayabilirsiniz.
• Kemik sintigrafisi çekim sonuçlarını genelde özel sağlık kuruluşları ertesi gün teslim edeler. SGK hastanelerinde ise bu süre birkaç günü bulabilir.
• Kemik sintigrafisi çekimi kapalı bir cihaz içinde yapılmadığından dolayı kapalı alan korkusu olan kişilerde çekim yaptırabilir.
• Ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda tanı koyulur ve gerekli olan tedavi planlanır.
• Kanser ile alakalı olarak çekilen kemik sintigrafisi sonuçları doğrultusunda yapılacak olan tedavi planlanmasına kesinlikle uyulması gerekmektedir. bu süreç uzun ve detaylı olabilir.