Endoskopik cerrahi inceleme yöntemleri arasında yer alan ve karın içi operasyonların çeşitli nedenlere bağlı olarak gerçekleştirilmesi gerektiği durumlarda tercih edilen laparoskopi uygulaması detayları hakkında bilgiler.
Laparoskopi Nedir, Nasıl Yapılır?
Laparoskopi yöntemi, günümüz teknoloji çağında hızla gelişmekte olan endoskopik cerrahi incelemeler altında yer almış bir uygulamadır. Endoskopik cerrahinin karın içi operasyonları için tercih edilen uygulama şeklidir de denilmektedir. Laparoskopi uygulamasında hasta genel anestezi altına alınarak göbek deliğinden ince uçlu bir görüntüleme cihazı sokulmakta ve karın iç bölgesi bu sayede izlenebilmektedir.
Laparoskopi uygulamasının detaylı incelenmesi sonrası komplikasyonları hakkında da fikir verecektir. Komplikasyonları uzman hekim sayesinde minimuma indirilebilir. Yazımızın devamında laparoskopi nedir ve laparoskopi ne demek tümd etaylarıyla ele alınacaktır.
Aydınlatılarak net şekilde görüntü alımı sağlanan uygulamada inceleme yapılmasının yanı sıra karın bölgesinde birkaç yerden açılan ufak deliklerden yardımcı aletlerin sokulması yoluyla operasyon ve tedavi yapılma imkanı da sunulmaktadır. Halk içinde yayılan kapalı ve de kansız ameliyat olarak bilinen de aslında tam olarak laparoskopi yöntemi ile yapılan ameliyatlardır.
Daha çok kadın endoskopik uygulamaları aşamasında başvurulan yöntemde, tüplerin bağlanması, kısırlık tedavisi, idrar kaçırma, polikistik over sendromu gibi yumurtalık ve rahim ile ilgili sorunlarda operasyonlar yapılmaktadır. Özellikle de yumurtalıklarda oluşan kistlerin temizlenmesinde çok yaygın kullanılmakta olan uygulamayı yapacak kişilerin alanı konusunda uzman eğitimi almış ve yeterli bilgi birikimine sahip kişiler olması gerekmektedir.
Laparoskopi yöntemi ilk olarak 3000 yıl öncesinde ilkel yollarla denenmiş ve başarı sağlanmış bir uygulama olarak tıp uygulamaları arasına girmiş ve teknolojinin ilerlemesine paralel olarak gelişerek günümüzün en çok tercih edilen uygulamaları arasına girmeyi başarmıştır. Sağlık durumu geneline bakıldığında operasyona uygun olan her kişi için yaş sınırı konmaksızın uygulama yapılması uygun görülmektedir. Trokar yani endoskopik cerrahi uygulamalarda günümüz teknolojisinde kullanılan enstrümantal aracılığıyla işlemler kolaylaştırılmıştır.
Her kişinin kapalı kansız ve bıçaksız olma özelliği sebebiyle bu uygulamayı tercih etme gibi bir durum söz konusu olamamaktadır. Özelikle büyük boyutlardaki myomların çıkarılması, rahim ağzı ve de endometrium kanseri gibi durumlarda doktorun da yönlendirmesiyle açık ameliyatların tercih edilmesi daha doğru olmaktadır.
Laparoskopi yöntemi ile açık ameliyat kıyaslandığında, laparoskopinin cilt üzerinde açılan kesiklerin daha az olması ve daha az ağrı hissedilmesi artıları mevcuttur. Diğer tarafta içeride yapılan müdahale ve uygulamalar açısından bir farklılık ortaya çıkmamaktadır.
Laparoskopi Uygulamaları Avantajları
Uygulamanın üstün olduğu yönlerini ele almak gerekirse ilk olarak karşımıza çıkan organ ve dokular üzerinde daha az zarar verici, yani aslında daha koruyucu bir uygulama olduğudur. Büyük kesik atılıp karın açılmadığı için iltihaplanma gibi bir risk bulunmamaktadır.
Ameliyat sonrası ağrı acı hissi daha az olur ve hasta kısa sürede toparlanabilmektedir. Hatta hasta işlemin yapıldığı gün ya da bir sonraki gün taburcu olabilmektedir. Böyle bir durumda hastanın sosyal yaşamına dönmesi de çok kısa sürede mümkün olur ve en güzeli hasta vücudunda herhangi bir şekilde kesik ya da dikiş izi kalmamasıdır.
Laparoskopi yöntemi esas olarak bakıldığında tanısal ve cerrahi olarak ikiye ayrılmaktadır. Tanısal laparoskopi uygulaması eskiye göre tercih edilebilirliği daha az olan bir uygulamadır. İhtiyaç halinde HSG yöntemine başvurularak tanı konulabilen hastalıkların çözülememesi aşamasında tercih edilebilir.
Ancak cerrahi laparoskopi yukarıda da bahsettiğimiz gibi günden güne daha fazla karşımıza çıkmakta ve diğer uygulamalara göre daha avantajlı görülmektedir. Bu işlemde teşhis edilen hastalığın tedavisi ya da alınmak istenen parçanın içeriden çıkarılması söz konusu olmaktadır.
Yazımızda hakkında uzunca bilgi verdiğimiz laparoskopi uygulamasının nasıl yapıldığı konusunda da bilgi vermek doğru olacaktır. Uygulama öncesi hasta genel anestezi ile uyutulmaktadır. Sonrasında hasta göbeğinden 1 cm lik bir kesik açılıp bir enjeksiyon aracılığıyla karın boşluğuna 3-4 lt karbon dioksit gazı verilerek şişirilmektedir. Şişirilen karın boşluğu içine ucunda ışıkta bulunan laparoskopi tüpü salınarak net bir şekilde görüntüleme yapılmaktadır. Görüntü ekrana yansıdıktan sonra açılan 0,5 cm lik deliklerden operasyon aletleri sokularak işleme devam edilmektedir.
Laparoskopi Aşamaları ve Hazırlığı
Laparoskopi uygulaması hastanın sağlığı ve normal yaşantısına daha kolay dönebilmesi açısından günümüzde tercih edilen en uygun yöntemdir. Aşama aşama uygulamanın gerçekleştirilmesi şu şekilde yapılmaktadır.
- Öncelikle hasta işlem öncesi uygulama hakkında bilgilendirilmeli ve yazılı onay formu ile işlemin yapılmasını kabul ettiğini belirtmesi gerekmektedir.
- İşlem için onayı alınan ve uygulama öncesinde hazırlıklarını da tamamlayan hasta bir sağlık görevlisi gözetiminde uygulama için hazırlık odasına alınmaktadır.
- Operasyon için uygun kıyafetini giyen ve takı vb aksesuarlarını çıkaran hasta uygulama masasına alınarak anesteziye hazırlanmaktadır.
- Anestezi uzmanı tarafından genel anestezi verilen hasta uyutulduktan sonra işleme geçilmektedir.
- İşlemin ilk basamağı göbekten açılan ufak bir kesik ile içeriye gaz verilip karın boşluğunun şişirilmesi olacaktır.
- Karın boşluğu şişirildikten sonra optik laparoskopi cihazı karın içine yerleştirilmekte ve incelenmek istenen organlar ekrana yansıtılarak görüntülenmektedir.
- Sadece tanı için yapılan uygulamalarda bu işlem bu aşamada kalmakta ve sonrasında tüpler çıkarılıp lazer yöntemi ile kesikler kapatılmaktadır.
- Ancak operasyon gerektiren bir durum olması halinde, göbekte birkaç noktadan açılan ufak kesiklerden içeriye sokulan aletler ile işlem devam ettirilmektedir.
- Yapılan inceleme ve operasyona göre değişiklik gösterse de yaklaşık 2 saatte tamamlanan işlem sonrası hasta dinlenme odasına alınarak kendisine gelmesi beklenip, aynı gün ya da ertesi gün taburcu edilmesi uygun görülmektedir.
- Çıkarılan parçalar gerekli görüldüğü durumlarda inceleme için patolojiye gönderilmekte ve işlem sonrası hazırlanan rapor hastaya verilmektedir.
Laparoskopi uygulaması birçok yöntem gibi öncesinde bazı hazırlıkların yapılmasını gerektirmektedir. Öncelikle hastanın işlem günü sabah erken saatlerde hastaneye girişini yapmış olması önemlidir. Anestezi almadan önce sakinleştirici verilerek rahatlatılan hastanın işleme hazır olması için uygulamadan en az 6 saat öncesinden aç olması gerekmektedir.
6 saat öncesinde katı ve sıvı alımını durduran hastanın farklı bir ilaç alması ya da dikkat etmesi gereken başka bir husus bulunmamaktadır. İşlemi tamamlanan hastanın operasyon sonrasında aldığı genel anesteziyi atabilmesi için en az 5 saat dinlenmesi ve sonrasında ayağa kalkması uygun görülmektedir. Yine işlem sonrasında hafifte olsa ağrı hissedilmesi normal karşılanmaktadır. Ağrı kesicilerle çözülebilecek böyle bir durumda doktora durumun bildirmesi ve destek istenmesinde fayda görülmektedir.
Soru - Cevap