Kalp grafisi yani EKG işlemlerinin çekimi oldukça basittir. İşlemlerden önce hasta kişilerin kesinlikle ön bir hazırlık yapmasına gerek bulunmaz. Ayrıca uygulamada hasta kesinlikle ağrı, sızı ya da acı duymaz.
Kalp Grafisi (EKG) Nedir ve Nasıl Çekilir?
Bir EKG yani elektrokardiyogram devamlı bir şerit grafiği şeklinde kalpteki elektrik akımını kaydeden bir elektrokardiyograf ile üretilen bir grafik tipidir. EKG sonuçları aşağıdakileri sağlar:
- Kalbin normal çalışıp çalışmadığını veya anormalliklerin olup olmadığını belirler. (Örneğin; Ekstra veya atlanmış kalp atışları – Kardiyak aritmi ).
- Koroner arter tıkanıklığını belirler. ( Kalp krizi esnasında veya sonrasında belirlemeleri yapar. )
- Kalsiyum, magnezyum ve diğer elektrolit bozukluklarını saptamak adına kullanılabilir.
- İletim anormalliklerinin saptanmasına izin vermektedir. ( kalp blokları )
- Stres testleri esnasında hastanın fiziksel şeklini göstermektedir.
- Kalbin fiziksel durumu ile ilgili olarak bilgi sağlayabilir (Örneğin; Sol ventrikül hipertrofisi )
EKG kalp grafisi sağlık merkezlerinde çekilir. Genelde hastalar göğüslerinde ağrı şikâyeti ile başvurmaktadır. Kalp ritim bozuklukları ya da kalp krizi tarzında hastalıkların tanısını yapabilmek adına oldukça önemli bir uygulamadır. Kalp atış grafisi çeki işlemleri artık gelişen teknoloji sayesinde kolay taşınabilir cihazlar ile gerçekleştirilebilmektedir. Bundan dolayı istenilen her yerde kolay çekim işlemi yapılabilir. Hasta kişiler kalp grafisi nasıl çekilir kapsamında bir ön hazırlık yapmazlar. Kalp hastalıklarını belirleme ve ritim bozukluğu konusunda aydınlatma sağlayan bu işlemler esnasında hastalar acı, ağrı ve herhangi bir rahatsızlık duymazlar. Uygulamadan önce hastaya özel bir jel sürülür. Bu jel kişide soğukluk hissi meydana getirir. Herhangi bir tehlikesi ve riski bulunmayan işlemlerden sonrası yerleştirilmiş olan disklerin çıkarıldığı alanlarda hafif kızarıklıklar, çok hafif düzeyde sızı duyulması oluşabilir ve oldukça normal karşılanmaktadır. İşlemler yapılmadan önce kişi muayene masasının üstüne sırt üstü yatar ve üstünde bulunan takılar ile metal eşyaların tamamını çıkartır. Kalp hızı, atış ve bozukluğu konusunda veri elde edilmesine olanak sağlayan EKG çekimi uygulamasında hasta kişinin bel üst bölümü, ayak ve el bilekleri açık şekilde kalacak biçimde bırakılmalıdır. Ölçüm işlemine olanak sağlayan elektrot diskler hasta kişinin kol, bacak ve göğsünün ön kısmına yerleştirilir. Elektrotların kayıt işlemlerini net şekilde sağlaması amacı ile yapıştırma işlemleri öncesinde EKG jeli sürülmelidir.
EKG uygulaması yaklaşık olarak 5-10 dakika arasında tamamlanır. Bu süre zarfında hasta kişinin hareket etmemesi ve kesinlik konuşmaması gerekir. Ayrıca hasta kişinin kaygı ile stres duyulmaması da gerekir.
Değerlendirme Nasıl Yapılır ve Şekiller Ne Anlama Gelir?
Kalp EKG sonuçları değerlendirme işlemlerinin yapılabilmesi için temel bazı kavramların bilinmesi gerekir. Kalp grafisi nedir kapsamında sonuçların net şekilde değerlendirilmesi adına elektriksel aktiviteler mevcut u, P ve Q dalgaları var ı ve ventrikül hızı nedir tarzından sorularında yanıtlanması gerekir. Bunlar dışında;
- Morfolojisi normal mi?
- T dalgasının morfolojisi normal mi?
- P dalgası QRS kompleksi takipte mi değil mi?
- PR mesafesi ne kadar
- ST segmentinde izoelektrik hattı mevcut mu?
- QRS kompleksinin genişlikleri ne düzeyde sorularının da cevapları alınmalıdır.
Bu tarz cevapların alınmasında doğru şekilde yorumlama işlemleri de yapılmalıdır. Yani bu aşmada uzman hekimlerinde önemi büyüktür. Kalp ritim bozukluğu, atış hızı sorunları ve kalp krizi gibi sorunlar yorumlama ile en doğru tanı koyulur. Normal düzeyde çekilen EKG işlemlerinde T, QRS ve P diye isimlendirilen 3 adet dalga bulunması gerekir. Bu 3 adet dalganın aralarında düz çizgiler bulunur. Çizgi ile dalgalar arasında bulunan farklılıkların tamamı sapmalara işaret etmektedir. T dalgası karıncıklardaki gevşeme ve sakinliği, QRS dalgası karıncıklardaki uyarı ile kasılmaları, P dalgası da kulakçıkların uyarılması esnasında meydana gelen kasılmaları işaret eder. Dalgaların aralarındaki mesafeler, şekiller, voltajları, düzensizlikleri, dalgaların zamanları ve bunların hepsinde meydana gelen sorunlar kalp ile alakalı hastalıklar konusunda veri elde etmeye olanak sağlar. Bu veriler mutlaka konusunda uzman olan bir hekim tarafından detaylı şekilde yorumlanmalıdır. Hasta kişilerin ve çevresindekilerin bu sonuçları yorumlaması oldukça yanlıştır.
Sonuçların Yorumlanması
Normal şekilde işleyen sinüs ritmi standart olan kalp ritmini gösterir. Normal sinüs ritmi sonuçlarında;
- Elektriksel aktivitelerin olması gerekir, kalp ritmi oldukça düzenlidir, ventrikül hızı yani sinüs ritmi 60 ila 100/ dk.
- QRS genişlikleri 70 ila 100 ms aralığında olmalıdır.
- QRS kompleksi meydana gelmeden önce mutlaka normal P dalgasının meydana gelmesi önemlidir.
- P dalgalarının 1. Ve 2. Derivasyonlarının yukarıya dönük olması ve AVR’ninde ters olması gerekir.
- QRS kompleksinin kesinlikle 100 ms genişliğinde oluşması gerekir.
- T dalgasının normal morfolojisi normal olmalıdır.
EKG işlemleri özellikle kalp ritim bozukluklarının değerlendirilmesi ve takip edilmesi içinde sık şekilde kullanılır. EKG işlemlerinin kullanılan farklı bir seçeneği yoktur. Normal sinüs ritmi 60 ila 100 / dakika hızında olması gerekir. Hız 60/ dakika altında meydana gelirse sinüs bradikardisi, 100 / dakika üstünde meydana gelirse sinüs taşikardisi ismi verilir. Sinüs taşikardisi meydana geldiğinde 150 / dakikanın üzerinde sonuç alınmaz. Nadir bir şekilde de olsa 150 / dakika üzerine çıkarsa sinüs aritmisi yani düzensiz meydana gelen sinüs oluşur. Çıkan sonuçların tamamının uzman tarafından yorumlaması yapılır. Yorumlama işlemlerinden ve yapılan fiziki muayeneden sonra kişi için gerekli olan tedavi planlaması yapılacaktır. Tedavi kapsamında hastaların uzman görüşlerini dikkate alması ve uzmanların söylediği tüm detaylara dikkat etmesi çok önemlidir. Bu sayede daha sağlıklı yaşamak mümkün hale gelir.
Soru - Cevap