Paratiroid Sintigrafisi Nedir? Neden Çekilir? Nasıl Çekilir?

Paratiroid nedir? sorusuna en sade şekilde; ” Kişilerin % 80’inde 4, %15inde 4 kişiden fazla, %5inde ise 4 ten az sayıda paratiroid bezleri bulunmaktadır.

Paratiroid Sintigrafisi Ne Demek?

Paratiroid nedir sorusuna en sade şekilde; “Yetişkin insanların % 80’inde 4, % 15 inde 4 kişiden fazla, % 5 inde ise 4 ten az sayıda paratiroid bezleri bulunmakta” şeklinde açıklayabiliriz. Normal bezler yalnızca bir kaç mm boyunda bulunur. US ile genellikle görüntülenmez. Görüntülenmesi dahilinde ise net ve kesin sonuçlar alınmaz. Bu yüzden yanlış tedavi uygulanabilir, hasta yanlış bilgilendirilebilir. Paratiroid bezleri için en uygun çekim sintigrafi ile yapılır. Hastaları genellik ile 40 ila 70 yaş arasında olurlar. Hastalık kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür.

Primer hiperparatiroidizm sahibi olan hastaların %80 inde sebep genellikle soliter adenomdur. Adenomlar % 3 ila 5 oranlarında ise multipl olabilir. Paratiroid hiperplazisi bulguların % 15 i kadarından sorumludur. Paratiroid hastalıkları % 1 seviyesinde primer hiperparatiroidizm sebebidir. Hiperparatiroidizm kalıtsal yani ailesel olabilmektedir. Bunun dışında MEN Tip I, MEN Tip lIA ve nörofibramatözla birlikte de olabilir. Üro / nefrolitiazis gibi hiperkalsemi sebepli sıkıntılarda görülebilmektedir. Paratiroit adenomları kapsüllü olmaya oldukça yatkındır.

Adenomlar % 10 seviyesinde ektopik idir. Bazı metabolik rahatsızlıklarda ortaya çıkabilmektedir. Paratiroit rahatsızlıklar genellikle hiçbir görüntüleme yolu ile birlikte tespit edilememektedir.

 Paratiroit Sintigrafisi  Neden ve Nasıl Uygulanır?

•  Primer hiperparatiroidizm oluşumlarında yapılacak işlem öncesinde hiperfonksiyone paratiroid adenomunu lokalize eder.
•  Paratiroid sintigrafisi bir keşif – tarama testi değildir, biyokimyasal olarak kullanılabilirliği ve kesinliği kanıtlanmış olan, hiperparatiroidi rahatsızlığı bulunan hastalarda hiperfonksiyone paratiroid dokusunun saptanması için kullanılması uygundur.
•  Adenomlar genellikle % 10 oranında ektopik bir yerleşimi vardır ve ektopik adenomlar genellikle anterior mediastinum yerleşimi olmaktadır. Sintigrafi çekimi sırasında mediasten bölgesi klasik bir yol olarak görüntülenmiş olduğu icin ektopik lezyonları gösterme konusunda paratiroid sintigrafisi çok daha avantajlı ve kullanışlıdır.
• Öncesinde yapılmış bulunan cerrahi operasyonlar sonrasında gündelik değerlerin anatominin bozulması Paratiroid sintigrafisini hiçbir şekilde etkilemez. Bu sebepten ötürü ikinci bir ameliyat geçirmesi uygun görülmüş olan hastalarda bakiye veya nüks paratiroid lezyonunun bulunmasında paratiroid sintigrafisi seçilmesi uygun bir görüntüleme yoludur. En sağlıklı sonucu bu yol ile bulabiliriz.

Tc 99m MIBI’nin i.v. enjeksiyondan ortalama 10 ya da 20 dakika sonrasında boyun ve toraksın planar çekimleri yapılır. 2 ila 3 saat ardından bu çekilmiş olan görüntüler tekrarlanır. Genellikle ortalama 3 saat sürer.

 Paratiroid Spect ve Çekimi

Sintigrafi çekilir ve ardından uygun tedavi saptanır. Bu çekimin diğer çekim yollarından farklı zararları yoktur. Hastalara ve doktorun uygun görmesine göre uygulanacak çekim yollarında değişiklik görülecektir. Genel olarak en çok tercih edilen ve en sağlıklı sonuçlar veren sintigrafi idir. Kaba hatları ile, çekim aşamaları şöyle olmaktadır:

• Çekim: Çekim görüntüleri 128 x 128 ya da çok daha büyük matris boyutlarında seçilmelidir. Yüksek yoğunluklu kolimatör takılı gama kameralar tercih edilir.Hastanın boynundan ve mediastinumdan planar çekimler alınır. Mediastinal görüntüleme ektopik doku olasılığının yüksek görüldüğü, rezidü ya da birden çok tekrar gösteren adenomlarda çok yararlı bulunur.
• Analizi: Tc-99m perteknetat ve Tl-201 saptanan görüntüleri kendisi ile aynı sayıda bulunan sayımlarda toplanmalıdır. Çekilen görüntüleri normalize ettikten sonra yani tiroid bezinde bulunan her iki görüntüdeki piksele ortalama düşen sayımlar eşit olduktan sonra Tc-99m perteknetat çekimleri, Tl-201 bulgularından çıkartılır ve boyunda kalan aktivitenin paratiroit bezlerini ya da adenomu gösterdiği tezi kabul edilir.
• Yorum: Bu iki aşamadan sonra bulgular tamamen toplanır, düzenlenir ve bir sonuca varılır. Yanlış pozitifliğin en sık nedeni hasta hareketidir. Bazı tiroid rahatsızlıklarında bu testin doğru çıkma oranı düşüş gösterir. Yanlış pozitif değerleri oluşturan tiroid rahatsızlıkları, soğuk nodül, tiroid kanseri, adenomu, lenfoma gibi hastalıklardır. Bu aşamanın sonu ile birlikte çoğunlukla rahatsızlık tespit edilmiş ve doktorun uygun gördüğü tedavi reçete edilmiştir.