Radyoterapi Sonrası Nelere Dikkat Edilmesi Gerekiyor

Kanser tedavisinde kullanılan radyoterapinin birçok kanser türünde etkili olmaktadır. Radyoterapi alan kişilerin sonrasında dikkat etmelidir.

Radyoterapi Sonrası

Kanser hücrelerinin yüksek doz ışın verilmesi sonucunda radyasyon terapisi sonucunda kanser hücrelerinde azalma ya da yok olma görülmektedir. Işınların çok yüksek doz olarak verilmesi nedeniyle kişilerde bir takım yan etkiler olacağı gibi dikkat etmesi gerekenlerde bulunmaktadır. Radyasyon tedavisi sırasında sadece kanser hücrelerine değil, aynı zamanda da sağlıklı hücrelerde etkilenecektir. Bu nedenle de dokuların zarar görmesi mümkün olacaktır. Özellikle de yan etkileri bazı hastalarda şiddetli olarak görülürken, bazı hastalarda ise hiçbir yan etki olmamaktadır. Bu yan etkiler radyasyon alındıktan ikinci ya da üçüncü haftasında başlayacaktır.

Radyoterapi Sonrası Yapılması Gerekenler

Radyoterapi alan kişilerin çok dikkatli olması gerekmektedir. Özellikle de radyoterapi aldıkları bölgeyi yıkarken çok dikkat etmeleri gerekmektedir. Ilık su kullanmaları, tahriş etmeden yıkamalısınız. Ovmaktan kaçınmanız gerekmektedir. Yıkadıktan sonra yumuşak havlu ile çok hafif bastırıp kurulamanız gerekmektedir. Naylon kıyafetler giyinmekten kaçınmanız gerekmektedir. Daha çok geniş kıyafetler giyinmeye özen göstermeli ve kendisini sıkacak kıyafetlerden uzak durmalıdır. Bölgenin üzerine herhangi bir parfüm ya da kozmetik ürünlerini asla sürmemeniz gerekmektedir. Bunları sürmeniz sonucunda reaksiyon olmasına sebep olacak ve bölgeyi çok daha kötü olmasına neden olacaktır.

Şayet cilt kırmızı ya da kabarık bir görüntü oluşmaya başlaması durumunda herhangi bir parfüm  kullanmanızın çok sakıncalı olacağını unutmamalısınız. Asla bastırıp ovmayın ya da fırçalamayın çok önemli olmaktadır. Bu bölgeye herhangi bir şekilde sıcak ya da çok soğuk bir şeyin değmemesine dikkat etmelisiniz. Kişinin yüksek dozda ışın almasından dolayı da çok hassaslaşacak tır. Bu nedenle de cildinizi güneşten ya da çok rüzgarlı havalardan korumanız gerekmektedir. Bölgeyi her zaman için korumanız çok önemli olmaktadır. Yüzmek istiyorsanız klorlu havuzlara asla girmemelisiniz. Tıraş olmanız gerekiyorsa her zaman için elektrikli makine kullanmalısınız.

Radyoterapi Sonrası Beslenme

Radyoterapi sırasında yemek ve içmek çok önemli olmaktadır. Kişinin sağlıklı bir şekilde beslenmesi için fazlasıyla proteine ihtiyacı olacaktır. Bu nedenle de protein ağırlıklı olan yiyecekler tüketmelisiniz. Kişiler radyoterapi sırasında kilo vermemeleri gerekmektedir. Çünkü yapılacak olan radyoterapinin planlanması kişinin ağırlığına, bedenine özgü olacaktır. Eğer ki kişiler ağırlığında düşme olması durumunda tekrardan radyoterapinin planlanması gerekecektir. Bu nedenle de ne kilo almalı ne de vermelidir. Hastalar diyetleri içerisinde et, balık, yumurta, peynir, tam yağlı süt, bakliyat türü gıdalar tüketmesi sağlığı açısından çok önemli olmaktadır. Bu durum içerisinde kişilerin çok fazla iştahları olmayacaktır. Fakat kendilerini zorlayıp yemek yemeleri ve protein ağırlıklı olacak şekilde beslenmeleri her zaman için tavsiye edilmektedir.

Ayrıca doktorunuza danışarak bir süreliğine protein tozu kullanmanız gerekmektedir. Gün içerisinde en az 3 litre su tüketmeniz gerekmektedir. Az ve sık yemeyi alışkanlık haline getirmeniz gerekmektedir. Yutması zor olan gıdalardan kaçınmalı daha çok yumuşak gıdalar tercih edilmelidir. Kişilerin alkol tüketiminden vazgeçmeli ve sigara içmemelidir. Alkol tüketimi her zaman için hastaların kendilerini daha da yorgun hissetmelerine neden olacaktır. Bu nedenle de radyoterapi alırken tüketilmemesi tavsiye edilmektedir. Eğer ki sizlerde iştahınız olmaması nedeniyle çok fazla yemek yiyemiyorsanız o zaman doğal ve yüksek yağlı yiyecekler tüketmeniz tavsiye edilmektedir. Yağ içerisinde hem karbonhidratı hem de proteini barındıracağı için kalorili sayılmaktadır.

Radyoterapi Sonrası Yan Etkileri

Radyoterapinin sadece kanserli bölgeye uygulanacak olması nedeniyle sadece tümörün olduğu bölgenin etkilenecek olduğu unutulmamalıdır. Cilt problemleri sıklıkla görülmektedir. Kişilerin radyasyon terapisi aldıkları sıra da ciltlerinde kuruluk oluşması, kabarma ya da soyulma görülme ihtimali çok yüksek olmaktadır. Bu cilt problemleri tedavi bittikten sonra birkaç hafta içerisinde kaybolacaklardır. Bazı hastalar aldıkları radyasyon sonrasında kendilerini çok yorgun hissedeceklerdir. Genel olan yan etkiler daha çok verildiği bölgeye göre değişim gösterecektir. Bunlar radyasyonun yerine ve türüne göre değişimler olacaktır.

Kafa ve boyun bölgesinde kanser hücrelerini yok etmek için uygulanacak radyoterapi sonucunda oluşacak yan etkiler şunlardır:

• Kuru ağız Ağız ve diş eti yaraları;
• Yutma güçlüğü;
• Çenede sertlik;
• Mide bulantısı;
• Lenfödem
• Diş Çürümesi

Göğüs bölgesinde oluşan kanser tedavisinde radyasyon verildiği zaman oluşacak yan etkiler şunlardır:

• Yutma güçlüğü;
• Nefes darlığı;
• Göğüs ağrısı;
• Omuz sertliği;
• Öksürük.

Karın ya da mideye yönelik olarak radyasyon terapisi uygulanan kişilerde şu yan etkiler görüşmektedir:

• Mide bulantısı;
• Kusma;
• İshal.

Pelvis bölgesinde oluşan tedavi sırasında oluşacak yan etkiler şunlardır:

• İshal;
• Rektal kanama;
• İdrar kaçırma;
• Mesane tahrişi;
• Cinsel sorunlar;
• Sperm sayısında düşme;
• Adet olmama;
• Vajinal Kaşıntı.

Radyasyon tedavisi olan kişilerde sıklıkla şiddetli olan güneş yanığının olması görülmektedir. Kızarıklık olması, şişme, soyulma meydana gelebilir. Bu belirtiler tedavinin ilk başladığı zaman ortaya çıkabilecek olduğu gibi aynı zamanda da tedavinin bitiminden daha sonra da görülme ihtimali bulunmaktadır.