Organlardan parça alınarak hücrelerin mikroskop altında patoloji uzmanı tarafından incelenerek kanser ya da diğer hastalıkları tanımlayan biyopsinin zararları.
Biyopsi Türleri ve Zararları
Dokulardan parça alınarak hücrelerin incelenip hastalık tanısını koyabilmek için gerçekleştirilen doku örneği alma yöntemleri arasında birçok farklı yöntem bulunmaktadır. Doktor tarafından yapılan muayene sonucunda kanser riski taşıyan hastalarda gerçekleştirilmektedir. Birçok farklı biyopsi türü bulunmaktadır. Biyopsi alınması sonrasında nadiren de olsa komplikasyon gelişmektedir. Günümüzde gerçekleştirilen biyopsiler şunlardır.
- Endoskopik;
- İğne;
- Kolonoskopik;
- Cerrahi.
Komplikasyonun gelişmesi işlem sırasında olacağı gibi daha sonrasında ise hastadan kaynaklı da gerçekleşebilmektedir.
Uzman ve tecrübeli bir hekim tarafından yapılması ve sonrasında hastanın kurallara uyması ile birlikte zararları aza inecektir.
Endoskopik
Endoskopi yöntemiyle gerçekleştirilen biyopsi sırasında çok nadiren hastalarda parça alınması sonucunda yan etkiler görülmektedir.
- Boğaz ağrısı;
- Yutkunma zorluğu;
- Solunum yolu enfeksiyonları.
Çok nadiren hastalarda işlem sırasında yemek borusunda hasar olacağı için yaralanma görülebilir. Bu nedenle de kanamanın ya da delinme ihtimali ortaya çıkabilir.
İğne biyopsisi
Doku örneği alabilmek için kullanılan iğne aspirasyon biyopsisi ultrason görüntüleme tekniği ile gerçekleştirilmekte olduğundan yan etkileri çok nadir görülür. İşlemin yapıldığı bölge de yan etkiler gelişmektedir. İğnenin girdiği yerde morartı, ağrı görülebilir.
Cerrahi Biyopsi
Ameliyathane ortamında gerçekleştirilecek ve anestezi altında cerrah tarafından yapılmaktadır. Doku örneği alınması için bazı durumlarda gerekebilir. Hastanın kesi açılarak gerçekleştirilmektedir. Yan etkiler oluşabilir.
- İltihaplanma;
- Ağrı;
- Kusma;
- Kanama.
Hasta cerrahi biyopsi ile kesik açılarak alınacak olması nedeniyle mutlaka dikkatli olmalı, enfeksiyonun yaşanmaması için hijyenine uymalıdır.
Biyopsinin Zararları
Organlarda şüpheli bir durum olması halinde kanser taraması yapabilmek için doku örneği alınır. Farklı yöntemler uygulanarak alınmakta olup, organlardan alınması ile birlikte hasta ya da doktor kaynaklı olan komplikasyonlar gelişecektir. Bu yan etkiler her organda farklı olarak görülmektedir.
Karaciğer
Karaciğer biyopsisi gerçekleştiği zaman işlem esnasında olacağı gibi daha sonrasında da komplikasyonlar gelişebilir. Yan etkiler nadir görünse bile her hastada farklı olmaktadır. En çok görülen yan etkileri şunlar olmaktadır:
- İç kanama;
- Safra peritomiti;
- Plevral efüzyon;
- Ağrı.
Görülen yan etkiler olması durumunda işlem sonrasında da gelişebilir. Bu durumda hastada şiddetli bir karın ağrısı görülmektedir. Kalp çarpıntısı ve tansiyon yüksekliği de görülebilir. %30 hastanın prosedür sonrasında ağrısı görülebilir.
Tiroid
Tiroid bezlerinin incelenmesi için iğneli ya da açık cerrahi müdahale ile gerçekleşmektedir. Görülen yan etkiler nadiren ortaya çıkar.
- Ses kısıklığı;
- Nefes borusu, ses telleri, yemek borusunun hasar görmesi;
- Lenf bezlerinin yaralanması;
- Morarma;
- Enfeksiyon.
Ciddi yan etkiler olması durumunda hastaların doktor kontrolünde tedavisi olmalıdır.
Akciğer
Her işlemin çok düşük bile olsa zararları ortaya çıkmaktadır. Bu zararların olması durumunda hastanın kontrol altında tutulması gerekmektedir.
- Akciğer çökmesi;
- Şiddetli ağrı;
- İltihaplanma, akıntı, yüksek ateş;
- Bakteri bulaşması;
- Solunum problemleri.
Görülen yan etkiler kişiden kişiye değişmektedir. Ciddi yan etkiler meydana çıkması durumunda ise hastanın gözlem altında tutulması şart olmaktadır.
Meme
Meme kanseri riski taşımakta olan ve tetkiklerde şüphelenilen hastalara gerçekleştirilmektedir. Tecrübeli bir hekim tarafından gerçekleştirilirse komplikasyonlar görülmemektedir.
- Ağrı;
- Alerjik reaksiyonlar;
- Süt bezlerinin hasar görmesi;
- İltihaplanma.
Anestezi altında gerçekleşecek olması sebebiyle alerjik reaksiyonlar anestezi sonucunda olabilir.
Beyin
Beyin tümörlerinin iyi ya da kötü huylu olup olmadığını anlayabilmek amacıyla yapılmaktadır.
- Felç;
- Kanama;
- Şiddetli ağrı;
- Epilepsi nöbetleri;
- Zatürre;
- Ölüm.
Çok dikkat gerektiren bir prosedür olması sebebiyle hastalarda herhangi bir yan etkinin gelişmemesi için gözlem altında kalmalıdır.
Mide
Şikayetlerin incelenmesi amacıyla doktorun isteğine bağlı olarak endoskopi yöntemiyle gerçekleşerek mide dokusundan parça alındığında istenmeyen komplikasyonlar gelişebilir.
- Kanama;
- Mide delinmesi;
- Yemek borusunda hasar.
Ciddi komplikasyonlar görülmesi durumunda müdahale edilmelidir.
Bağırsak
Kolonoskopi yöntemiyle gerçekleşmekte olup, anestezi altından gerçekleşen bir prosedür olmaktadır.
- Bağırsak gazı;
- Ağrı;
- Kanama;
- Şişkinlik.
Damar üzerinde olan bir dokudan yanlışlıkla doku örneği alınması halinde kanama meydana gelebilir.
Servikal
Rahim ağzı kanseri şüphesi olanlarda gerçekleştirilmektedir. Özel cihaz yardımıyla doktor tarafından yapılmaktadır.
- Kanama;
- Koyu renkli akıntı;
- Yara;
- Şiddetli ağrı.
Enfeksiyon riski çok yüksek olması sebebiyle hastanın mutlaka hijyenine daha önem vermesi gerekmektedir.
Kemik İliği
Kan hastalığı olması durumunda kemik iliğinden doku örneği alınarak parçanın incelenmesi istenmektedir. Hastanın uyutularak yapılacak bir prosedür olması sebebiyle hasta işlem sırasında herhangi bir ağrı hissetmeyecektir. İşlem sırasında ya da sonrasında hastalarda nadiren görülen zararları şu şekilde açıklanabilir.
- Bölgede şiddetli ve uzun sürecek ağrı;
- Hassaslık kazanması;
- Kanama;
- İltihaplanma;
İşlem sırasında iğnenin kemik bölgesi içinde kırılması durumu da yaşanır. Ayrıca genel anestezi altında gerçekleşecek olması nedeniyle anesteziye bağlı olarak alerjinin ya da mide bulantısı da görülmektedir.
Cilt Biyopsisi
Cilt biyopsisi deri üzerinden örnek alınarak gerçekleştirilmektedir. Doku örneği alınması ile birlikte kişilerde komplikasyonlar görülebilmektedir.
- Kanama;
- Yara;
- Alerjik reaksiyon.
Bölge üzerinde morarmalar görülebilir, cilt altında gerçekleşecek kanamalar ile birlikte deri altı morartıları görülmektedir. Kişilerde enfeksiyon yaşama ihtimali de bulunmaktadır.
Soru - Cevap