Böbrek Tomografisi çekimi yapılışı ve nedenleri

Böbrek taşı ve idrar yolu enfeksiyonları için kullanılan böbrek tomografisi, son zamanların en çok tercih edilen uygulaması olarak tercih edilmektedir.

Böbrek Tomografisi Nedir

Bilgisayarlı tomografi kullanılarak yapılan böbrek tomografisinde incelenen bölgenin kesitsel olarak görüntüsü oluşturulmaktadır. Yani radyoaktif bir teşhis yöntemi olarak tercih edilir. Hasta, hareket etmeden yatar ve gerek manuel, gerekse uzaktan kumanda ile cihaz yardımıyla tomografi işlemlerine başlanır.

İdrar yolu ve böbrek taşlarından şüphe duyulan durumlarda kan ve idrar tahlilinin yanı sıra radyolojik görüntülenme gibi tetkiklerin yapılması gerekmektedir. Ayrıca idrarda yanma gibi belirtilerle gelen hastalara da daima idrar tahlili yapılır. Bu tahlillerde kan hücreleri görüntülenmeye çalışılır. Hastalarda bir diğer görüntüleme yöntemi olarak ultrason tercih edilir ve tomografisi çekilir. Ultrasında bir bulgu olmaması durumunda ise üriner sistem tomografisi tercih edilir.

Travma olgularında en iyi yöntemlerden biri olan tomografi, böbreklerdeki tüm rahatsızlıkların teşhisinde kullanılmaktadır. Gelişen teknoloji sayesinde tüm tanıların ortaya çıkarılması için ve ayrıca böbrek yetmezliği sonuçlarına neden olabilecek damar patolojileri tanısında da sıklıkla kullanılan yöntemlerden olduğu bilinir.

Neden Çekilir

Böbrek taşlarının çoğu ancak tomografi yöntemiyle görülebildiği için BT (bilgisayarlı tomografi) uygulaması son zamanların en çok tercih edilen yöntemi olmaya devam eder. İnceleme yapılırken tamamen ağrısız bir şekilde gerçekleştirilir. BT cihazının yanında hareket edilmeden yapılan bu işlemde İVP adı verilen böbrek incelenmesinde X ışınları kullanılır. Hastanın güvenliği için en güzel şekilde dizayn edilen bu incelemede radyasyon miktarı da en aza indirgenmiştir. İVP yani ilaçlı böbrek filmi olarak kullanılan bu yöntemde, röntgen ışını altında görülebilen bir boya maddesi damar içerisine verilmektedir. Bu boya daha sonra böbrekten süzülür ve idrar kanalından dışarıya atılır.

Damara verilen bu boya, böbrek ve kanallardan geçtiği anda çekilen filmde böbrek taşları ve idrar yolunun tamamı görüntülenir. Bu sayede de böbrek taşları saptanarak uygun tedavi yöntemlerine başvurulur. Çok nadir olsa da bu boya maddesine karşı bazı kişilerde reaksiyon görülebilmektedir. Böbrek taşlarının ve idrar kanallarının görüntülenmesi için uygulanan böbrek tomografisi, hamile bayanlar için tercih edilmez.

İVP filminde böbreklerin ve idrar yollarının görüntülenmesi amacıyla verilen radyolojik kontrast ilaçlar iyot içerir ve kana karıştıktan sonra hemen süzülürler. Bu sayede görüntüleme net bir şekilde sağlanır. Ayrıca iyot alerjik bir maddedir ve bazı hastalarda hafif bulanıklık hissine neden olabilir.

Nasıl Çekilir

Böbrek tomografisi çekilmeden önce ön hazırlık aşaması bulunur ve bağırsakların boşaltılması amaçlanır. Bunun için müshil uygulaması uygulanmaktadır. Tetkikten önce ise hasta herhangi bir şey yemeden yani aç olarak gelmesi gerekmektedir. Aynı zamanda sigara, çay ve kahve gibi içecekler tüketilmemelidir.

Böbrek tomografisinden önce röntgen film çekilerek hastanın bağırsak temizliği kontrolü sağlanır. Yapılan işlemlerde kontrast madde damar yolundan verilir ve bu maddenin böbreklerden süzülmesiyle beraber idrar yolları görüntülenmektedir. Hastanın belirli aralıklara göre grafileri alınır ve bu işlem toplamda 30 ile 45 dakika arası sürmektedir.  Ağrısız bir şekilde tamamlanan bu işlemden sonra alerjik durumların olması da beklenemez. Eğer hastanın daha önceden alerjik bir yapıya sahip olduğu biliniyorsa bu durumu doktoruyla paylaşması gerekir.

İVP incelemesi için yapılması gereken bazı şeyler de vardır. Bunlar;

• Herhangi bir ilaç kullanımında hekiminizi bildirmeniz gerekir.
• Böbrek yetmezliği olanlar ve 40 yaş üzerinde olanların bu uygulama öncesinde Kreatin düzeyinin kontrol edilmesi gerekir.
• 10 yaşından küçük olan çocuklar için hazırlığa gerek bulunmaz.
• İnceleme gününden 2 gün önce diyete başlanmalıdır.
• Hekimin verdiği ilaçlara diyetin ikinci günü ve akşam yemeğinden 1-2 saat sonra başlanabilir.
• Uygulamanın yapılacağı gün aç karnına hastaneye gidilmelidir.