Fundus Floresein Anjiografisi (FFA) Nedir, Nasıl Yapılır, Yan Etkileri Nelerdir?

FFA, çıplak gözle görülemeyen retinanın ayrıntılarını görmemize izin veren bir teknolojidir. Dijital sistemler ve floresein boya ile yüksek kalitede kameralar yardımıyla görüntüleme sağlanmaktadır.

Fundus Fluorescein Anjiografisi nedir?

Floresein boya damara enjekte edilmesine müteakip hızlı bir şekilde gerçekleştirilen bir  görüntüleme teknolojisidir.

Bu şekilde çekilen anjiyografi ile 3 temel bilgi sağlanılmaktadır;

1. Boyanın retina ve koroid yoluyla dolaştığı ve kan damarlarındaki akış özellikleri göstermek.
2. Diğer yöntemlerle gözlemlenmesi zor olan pigment epiteli ve retinal dolaşımın ince detaylarını kaydetmek
3. Retinal damarların net bir resmini vermek ve bunların fonksiyonel bütünlüğünü değerlendirmek.

Fundus Floresein anjiografi nasıl gerçekleştirilir?

5 ml% 10 sodyum floresan boya, hastanın kolunun damarına enjekte edilir.

Göz mavi bir filtre (uyarma filtresi) tarafından üretilen mavi ışık kullanılarak aydınlatılır. Sarı bir filtre yardımıyla görüntülenir (bariyer filtresi).

Normal şartlar altında mavi ışık sarı bir filtreden geçemediğinden hiçbir şey göremezsiniz. Bununla birlikte, retina ve koroidal kan damarlarındaki floresein boyası mavi ışığı emer ve sarı ışık yayar, bu sarı ışık filtreden geçer ve fotoğrafı çekilir. Bu sayede sadece floresein içeren dokular görselleştirilmiş olunur.

Evreler:

1. Koroidal faz: Bu evrede silioretinal damarlar ve prelaminer optik disk kapillerleri doldurulur.
2. Arteryal faz: Santral retinal arter koroid dolumundan yaklaşık 1 saniye sonra dolar
3. Kapiler faz: Kılcal damarlar arteryel fazı takiben hızlı bir şekilde doldururlar.
4. Venöz faz: Damarların erken doldurulması kollardan marjlarına katılır, bu da bir geçit etkisi yaratır. Daha sonra damarların tümü doldu.
5. Geç faz: 10 ila 15 dakika sonra kan dolaşımı içerisinde az miktarda boya kalır. Gözün yapısına kanı bırakmış olan boya bu aşamada özellikle görülür.

Floresan anjiyografinin yan etkileri

• Geçici ten rengi gibi kaçınılmaz olanlar, boya oluşturur, fotoğraftan gelen görüntüden sonra kırmızı ve idrarın renk değişikliği gözlemlenmiştir.
• Mide bulantısı ve kusma (% 10). Genellikle geçicidir ve hiçbir tedaviye genellikle ihtiyaç duyulmaktadır.
• Yüzde bir  gibi bir seyreklikte Vazovagal sinoprof  şikayetlerine rastlanılmıştır ve ilave tedaviye gerek yoktur. Ancak aşırı bradikardi hastalarında IV atropine ihtiyaç duyulabilir.
• Yüzde bir oranında Bronkospazm, ürtikeryal deri döküntüsü ve hipotansiyon gibi anafilaksi oluşabilir.
• Onbinde bir gibi aşırı nadir olarak da Kardiyak ve solunum durması ortaya çıkabilir.

Fundus Floresan anjiografi endikasyonları

Floresein anjiyografi esas olarak anormal göz vaskülatürünün çalışması için kullanılır. Floresan anjiyografi için ana endikasyonlar şunlardır:

Diyabetik mellitus:

Klinik açıdan belirgin olmayan önemli maküla ödeminin saptanması;

Lazer tedavisi için ödem alanının bulunması;

Eksudatif diyabetik makuloplasti ile iskemi ayırma;

Klinik farklılaşma zorsa, IRMA ve yeni kan damarları arasında ayrım yapmak.

Retina ven tıkanıklığı:

Foveal kılcal yatağın bütünlüğünü ve daldaki retinal ven tıkanıklığını takiben maküler ödemin derecesini saptamak

Teminatları neovaskülarizasyondan ayırmak

Daha az yaygın olarak retinal iskeminin derecesini belirlemek için kullanılır

Yaşa bağlı makula dejenerasyonu:

Subretinal neovaskülarizasyonun yerini belirlemek ve lazer tedavisi için uygunluğunu belirlemek.

Diğer endikasyonlar:

Çeşitli koşullarda  subretinal neovasküler membranın yerini belirleme

Anormal kan damarlarının yerini belirleme

RPE dar kavşaklarının (santral seröz retinal retinopati) veya kan retina bariyerinin (kistoid maküler ödem) yıkılmasına yönelik emareleri saptamak

Retinal durumların teşhisinde yardımcı olmak.