Ultrasonografi ses dalgaları ile kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Diğer görüntüleme yöntemlerinin aksine radyasyon yoktur. Ultrason incelemelerinde hastalığın sadece tanısı yapılır.
Gebeliğin saptanmasında bebeğin izlenmesinde radyasyon olmadığı için ultrasonla görüntüleme yapılır. 3 haftadan sonra bebekler ultrasonda görünecek büyüklüğe ulaşır. Ultrason öncesinde çekilecek bölgeye göre gelmeden hazırlık yapılır. Genel olarak tüm batın ultrasonunda gelmeden önce açlık gerekir. Ultrason nedir kısaca açıklayalım, ilk olarak karaciğer büyüklüğü, parankim ekojenitesinde yağlanma olup olmadığı, konturları ve damarsal yapıları tespit edilir. Safra kesesinin incelenebilmesi için hastanın aç olması gerekir kontrakte görünümde ki bir safra kesesinde inceleme kaliteli bir sonuç vermez kaliteli bir sonuç için safra kesesi incelenirken hastanın aç olması gerekir. Safra kesesinde yeri, büyüklüğü, duvar kalınlığı, konturları ve lümeni incelenir. Karaciğer içi ve dışı safra yollarının görünümü, koledok genişliğine bakılır.
Ultrason Tüm Organlarınızı Görüntüler
Dalağın büyüklüğüne, kontularına ve parankim yankılarına da bakılır. Ultrason nedir nerelerde kullanılır? Tüm batın içerisinde bütün organları incelediği için pankreas kalınlığı, parankim yankıları, peripankreatik bölgelere ve paraortakaval bölgere de bakılır. Daha sonra böbrekler incelenir böbreklerin büyüklükleri, şekilleri, parankim kalınlıkları, parankim ve sinüs yankılarına, adrenal glandlara bakılır. Böbreklerde herhangi bir kalkül (taş ) yada polip olup olmadığı tespit edilir. Böbrekteki taş yada poliplerin boyutları ultrasonla ölçülür. Buna göre hasta tedavi edilir. Böbreklerde büyüme veya küçülme de tüm batın ultrasonu ile tespit edilir. Tüm batın içersinde mesaneye de bakılır mesanenin incelenmesi için dolu olması gerekir. Hastanın incelemeye girmeden su içerek idrara sıkışması gerekir. Boş mesanede bakılan bu cihaz net sonuç vermez, mesane içerisindeki kitle, myom, poliplerin görüntülenmesi için mesanenin şişmesi gerekir. Mesane ne kadar dolu olursa yani hasta ne kadar idrara sıkışık olursa görüntü ve tespit o kadar iyi sonuç verir. Kadınlar da uterus ve overler incelenir uterus içerisindeki myom yada kitleler tespit edilir. Erkeklerde üriner sistem ultrasonunda prostat incelenir. Prostatın büyüklüğü ölçülür. Prostatın gland içerisi de görüntülenir. Doktorun isteği ile tüm batın ultrasonu bakılır.
Ultrason Neden Ve Kimlere Çelilir
Tüm batın dışında sadece üriner sistem de görüntülenip, üriner sistemde incelenir. Her yaştan hastaya ultrason çekilir herhangi bir ağrı yada acı söz konusu olmaz. Ultrason nedir ne işe yarar ve de sistem nasıl çalışır? Ses dalgası üzerine kurulmuş bir cihazdır. Cihazda bir ekran ve de vücudun belirli bölgelerine göre proplar bulunur. Radyasyon olmadığı için her yaşta hastaya uygulanır. İnceleme ise yumuşak doku üzerinde yapılır. Vücudun belirli bölgelerinin ultrasonla incelendiği gibi gebeliklerde takip edilir. Bebeğin hafta hafta gelişimi bu yöntemle gözlemlenir.
Her yaştan hastaya ultrason çekilir herhangi bir ağrı yada acı söz konusu olmaz. Ultrason ses dalgası üzerine kurulmuş bir cihazdır.
Boyun ve tiroid incelenmesinde de ultrason cihazı kullanılır. Tiroit sağ ve sol lobu, istmus kalınlığı herhangi bir nodüler opasite, kist, tiroid tespiti için ultrasonografi kullanılır. Tiroit ve boyun dışında ultrasonda kadınlar için memede incelenmesi yapılır.
40 yaşının altındaki bayanlarda mamografi önerilmediği için memedeki kistik yapının ve lezyonların saptanmasında da bu yönteme başvurulur. 40 yaşının üstündeki hastalarda mamografi ile birlikte ultroson korelasyonu yapılır ve birçok organın incelenmesinde tanısının konmasında da kullanılır. Ayrıca incelemeler de jinekolojik işlemlerde de kullanılır. Kadın doğum doktorları jinekolojik işlem sırasında ultrason kullanarak hastanın rahmini görüntüler ve rahim içerisindeki yara, kist, myom ve kitle gibi zararlı lezyonlar tespit edilir.
Ultrason Çekimi Nasıl Yapılıyor
Ultroson çekimi incelenecek bölgeye jel sürülerek ve bölgeye uygun propla yapılır. İncelemelerini genellikle radyoloji doktorları yapar. İncelenen bölge mönitörden bir kâğıt üzerinden çıkar. Ultrason nedir yararları ve zararlarına baktığımızda çekiminin en büyük avantajı radyasyon olmamasıdır radyasyon olmadığı için yapılma aralığı ne kadar sık olursa olsun zarar vermez. Cihazın üretimi ilk olarak 1942 yılında yapılmıştır. Thedora Dussik ilk ultrasonu icat etmiştir. Daha sonra ultrason iyice gelişip 2 boyutlusu çıkmıştır. 2. Dünya savaşı sırasında ultrason daha da gelişmiş böbrek ve safra kesesi içerisindeki taşların ses dalgaları yöntemiyle tespitine başlanmıştır. İlk dönemlerde sonar cihazları kullanılmıştır. Zamanla ultrason aranan cihaz haline gelmiştir. Ultrason cihazı tıp dünyası için önemli bir cihazdır. Bu cihazla dokular radyasyonsuz incelenebilmektedir. Bütün solid organların incelenmesinde ultrason cihazı kullanılır. İlerleyen teknoloji ile birlikte ultrason nedir nasıl çalışır. Eskiden 2 boyutlu renksiz incelemeler sonuç verirken günümüzde 3 boyutlu renkli ultrason kullanılmaktadır. Renkli ultrasonla birlikte daha güzel ve daha net sonuçlar alınmaktadır. Özellikle gebeliğin gelişimi ve evreleri renkli ultrasonla daha iyi görüntülenir ve bebek daha net görülür. Ultrason incelemeleri doktor veya uzmanlar tarafından yapılmalıdır.
Soru - Cevap